مدیریت مالی                                    

تعریف مدیریت مالی. 3

اجزایا ترکیب کننده های مدیریت مالی. 3

معلو مات عمومی در رابطه با محاسبه خارجی. 4

محاسبه درعمل. 9

معلومات عمومی د رباره کنترول کردن. 12

بودجه و بودجه سازی. 35

مدیریت مالی

1.     تعریف مدیریت مالی

2.     اجزای مدیریت مالی

2.1              پلان گذاری مالی

2.2              کنترول مالی

2.3               تصمیم گیری

برخی ازاصطلاحات مالی

.3       معلومات عمومی د رباره محاسبه خارجی

3.1               نقش محاسبه

3.2             مفاهیم اساسی محاسبه

·        روش های عمومی پذیرفته شده  محاسبه  ((GAAP

·         معیارهای بین المللی راپورمالی ( IFRS)

·         معیارهای بین المللی محاسبه (IAS)

3.3                صورت حساب های مالی

3.4              اصطلاحات محاسبه

4.      تمرین عملی محاسبه

  .5معلومات عمومی د رباره کنترول

الف.       دوران پروسه کنترول

ب.         کنترول دراداره عامه افغانستان

ج.          سیاست و کنترول

د.          کنترول منحیث سیستم راپوردهی

ه.           لست بررسی راپور کنترول

و.        ارقام کلیدی

ز          ارقام کلیدی دراداره

س.         مثا ل عملی راپورکنترول

ش.         سا حات که د رآن کنترول قابل اجرا است

6. بودجه  وبودجه سازی                        

          تعریف بودجه

       6.1             پروسه بودجه سازی

       6.2          تطبیق وتحلیل

       6.3            تفاوت بودجوی

  برخی ازاصطلاحات بودجوی

 تعریف مدیریت مالی  

مدیریت مالی چیست ؟ مدیریت مالی عبارت ازسوق وادارهء مالی یک سازمان یا  یک اداره شخصی به منظورحصول  اهداف مالی می باشد .

 آگریک اداره شخصی را منحیث یک ساختارسازمانی مد نظربگیریم اهداف اساسی مدیریت مالی می تواند قرار ذیل باشد:

·              ایجاد ثروت برای دادوستد

·              ایجاد پول نقد

·               ایجاد زمینه جهت برگشت کافی در سرمایه بادرنظرداشت احتمالات ضررکه اداره ومنابع سرمایه گذاری شده درقبال دارد.

هرگاه سا زمان ها ی دولتی را منحیث یک ساختارسازمانی مدنظربگیریم اهداف اساسی  مدیریت مالی عبارت از تخصیص درست منا بع خواهد بود .

سه عنصر عمده درپروسه مدیریت مالی وجود دارد :

اجزا مدیریت مالی

2.1                   پلان گذاری ما لی !

مدیریت مالی تضمین مینماید که وجوه مالی کافی د روقت مناسب جهت بر آوردن ساختن ضروریات امورداد وستد  در دسترس است . در کوتا ه مدت ، شاید وجوه مالی بالای سامان آلات و گدام ، پر داخت حقوق کارکنان وو جوه فروشات به اساس کریدت به مصرف رسد.

در میان مدت ودرازمدت ، وجوه مالی شا ید جهت افزایش ظرفیت تولید یا جهت حصول منفعت به مصرف برسد .

         2.2.        کنترول مالی

کنترول مالی یک فعالیت بسیار مهم و اساسی است که کمک میکند تا امورات را در جهت حصول اهداف سازمان سوق دهیم. کنترول مالی سوالات ذیل رامطرح میسازد ؟

·              آیا دارایی بشکل مثمر مورد استفاده قرار گرفته است ؟

·              ایا دارایی مصون است؟

·              ایا مدیریت مالی مطابق علاقمندی سهم داران ومقررات مربوطه عمل میکند؟

2.3        تصمیم گیری                     

موارد مهم تصمیم گیر ی مالی ارتباط میگیرد به سرمایگذاری ، امور مالی و سود اسهام

·              سرمایگذاری باید به نحوی ازانحا درچارچوب مالی آورده شود هرچند بذیل های مالی همواره وجود دارد که باید ملاحظه گردد. بطور مثال ، ممکن است از طریق فروش سهام جدید، گرفتن قرضه ازبانک و یا اخذ قرضه (کریدت) از تدارک کنند ه گان، جنبهء مالی را افزایش داد.

·              یک تصمیم اساسی مالی این خواهد بود که آیا  مفاد حاصله بهتر است نگهداری شود نسبت به انیکه به سهم داران ازطریق سهم شان تقسیم شود. در صورتیکه سهم درسطح بالا باشد شا ید جهت دریافت وجوه مالی بخاطرسرمایگذاری دوباره غرض رشد عواید ومفاد به مشکل مواجه شویم. معاملات داد وستد، به بودجه دهی جهت بلند بردن در آمد و مفاد در آیند ه ضرورت شدید پیدا میکند.

نوت: برخی ازاصطلاحات مالی قرارذیل است:

معامله یا Transaction :داد و گرفت بین دو و یا بیشتر ازدو نفر چه به جنس باشد و یا به پول بنام معامله یا د میشود

سرمایه یا Capital: پول که به ان تجارت (کارو بار ) را یک ارگان تجارتی ،خدماتی و سایرین شروع کند بنام سرمایه یاد میشود

دارایی ها یا Assets : دارایی ها عبارت از امتعه ، اموال و اجناس با ارزش اند که مربوط یک ارگان ، اداره و ملکیت ایشان میباشد که به دودسته تقسیم میشود

دارایی های ثابت

دارایی های سیار

دارایی های ثابت یا Fixed  Assets: به داراییهای اطلاق میشود که در سمت داراییهای بیلانس قرار داشته و شامل دارایی های دراز مدت میباشد در اجرات روزمره مورد استفاده قرار گرفته وسالیان متمادی از ان استفاده میشود و به زود ترین فرصت قابل تبادله به پول نباشد  مانند: زمین ، عمارت، تاسیسات ماشینی ، وسایل نقلیه وغیره

دارایی های سیار یا Current Assets: به دارایهای اطلاق میشود که در سمت دارایهای بیلانس قرار داشته و شامل دارایی های کوتاه مدت میباشد و به زودی قابل تعویض به پول نقد میباشد مثلا: امتعه تجاری، چک ، دارایی های بانکی، کسه ، حسابات قابل حصول وغیره.

قروض یا Loans : قروض عبارت از واگذار کردن اختیار برای یک و یا چند شخص میباشد که در اینده در بدل ان با اندازه از سود همراه بوده باشد در غیر ان قرض الحسنه خواهد بود و به دوبخش تقسیم میشود.

قروض جاری یا کوتاه مدت Short Term Loans: عبارت از قروض است که در یک مدت یا دوره مالی (یکسال) باید پرداخته شود مانند:مزد قابل پرداخت  وغیره

قروض طویل المدت Long Term Loans: عبارت از واگذار کردن اختیار برای چندین دوره مالی و یا چندین سال میباشد که بعد از ان باید پرداخته شود مانند: قروض بانکی وغیره

تزیید یا Debit: در اصطلاحات محاسبوی دیبت به معنی افزایش ، افزود و تزیید میباشد یعنی وقتی مانام از دیبت میبریم در حقیقت افزایش یا تزیید ات است البته در حسابات دارایی ها اما در حسابات بدهی ها بر عکس ان میباشد

کاهش یا Credit : در اصطلاح محاسبه کریدت به معنی تنقیض یا کم شدن میباشد یعنی وقتی ما نام از کریدت میبریم در حقیقت هدف از تنقیض و یا کم شدن است البته تشریح فوق در بخش حسابات اکتیفی صدق میکند اما در بخش حسابات پسیفی برعکس انها میباشد

دیبتور Debtor: در اقلام اکتیفی بمعنی افزایش شونده میباشد اما در اقلام پسیفی (بدهی ها) دیبتور به معنی کاهش شونده میباشد

کریدتور یا Creditor : در اقلام اکتیفی بمعنی تنقیض شونده اما در اقلام پسیفی بمعنی تزیید شونده امده است

تجارت (داد وستد) یا Business: در برگیرنده فعالیت های است که به مقصد کمایی مفاد میباشد مانند: بانکهای تجارتی شرکت های تولیدی وغیره که اگر مفاد مطرح نباشد نمیتوانیم انرا تجارت بگویم.

دفاتر یا Accounts : عبارت از لست مشرح ثبت شدگی دارایی ها ، دیون و سرمایه میباشد که ارتباط میگیرد به اشخاص و یا اشیا واجناس مانند  دفتر احمد ، دفتر کسه (پول نقد) ، دفتر تجهیزات وغیره ..........

تخفیف یا Discount : عبارت ازهمان پول است که از طرف یک  معامله دار به معامله دار دیگری یعنی از طرف فروشنده وغیره اشخاص برای شخص دیگر یعنی خریدار و یا مدیون به حیث تخفیف محاسبه مینماید و به دو نوع است

·        تخفیف تجاری یا Trade discount: هرگاه فروشنده بالای مشتری چیزی را میفروشد برای وی تخفیف قایل میشود که بنام تخفیف تجاری یاد میکنند.

·        تخفیف نقدی یا Cash discount : هر گاه داین بالای مدیون پول داشته باشد ووقت معین باشد در صورت که مدیون قبل از دوره معین شده پول را بپردازد پول را که برای وی بنام تخفیف حساب میکند بنام تخفیف نقدی یاد میشود.

بل ویا Voucher : عبارت از سندی نوشته شدگی است که از طرف فروشنده به خریدار داده میشود و نماینگر تمام خصوصیات اجناس ا ز قبیل نوعیت ،مقدار، ساخت، قیمت وغیره مشخصات را نشان میدهد که نظر به اهداف خاص شرکت ها و سازمان ها میتواند چیزی های کم و بیش دیگری هم در ان باشد  

گدام یا Stock : عبارت از محل است که درآنجا بعضی از  دارایی ها و اجناس یک اداره توسط یک اداره چی نگهداری میشود.

سیستم مضاعف یا Double entrée: عبارت از سیستمی است که در ان با دوجنبه اساسی که شامل دریافت (دیبت ) و پرداخت (کریدت)ثبت میشود چون در هر معامله تجارتی که صورت میگیرد دو جناح شامل میباشند که یکی ان گیرنده میباشد که مدیون یا دیبتور است و کسیکه میپردازد داین یا کریدتور میباشد تحت سیستم مضاعف هر دوجناح پرداخت کننده و دریافت کننده ثبت دفتر حسابی میگردد.

تصنیف حسابات: غرض درج معاملات یک ارگان در کتاب های محاسباتی ،اولین قدم که باید بعمل پیاده گردد این است که معلوم گردد که کدام صورت حساب دبت گردد و کدام صورت حساب کریدت گردد بمنظور دانستن اینکه کدام صورت حساب دبت و کدام کریدت گردد حسابات به سه بخش که در ذیل توضیح گردیده طبقه بندی میگردد.

صورت حساب شخصی : صورت حساب که مربوط به شخص یا شرکت میباشد بنام صورت حساب شخصی یاد میشود  مانند : صورت حساب حمید وغیره.

توجه: دیبت در صورت حساب شخصی دریافت فایده یامنفعت میباشد و کریدت درحساب شخصی  رساندن منفعت میباشد.

دارایی ها : حفظ و نگهداری اسناد، جایداد یا اشیای که متعلق به تجار میباشد مانند پول نقد، عمارت، ماشین الات وغیره

نوت: دیبت در صورت حساب اجناس، خدمات و دارایی ها که توسط یک ارگان بدست اورده میشود میباشد و کریدت عبارت از صورت حساب اجناس ، خدمات ودارایی ها بوده که توسط یک ارگان پرداخته میشود.

حسابات اسمی ، اختصاصی: عبارت از صورت حساب میباشد که در ان یاد داشت های مصارف، نفع و زیان  مانند معاش ، مزد ،سود ،محاسبه تخفیف وغیره صورت میگیرد

نوت: درحساب اسمی دیبت عبارت از صورت حساب مصارف و زیان وکریدت عبارت از صورت حساب فواید و در امد میباشد

چارت حسابی یا Chart of Accounts: عبارت از یک لست تمام صورت حساب ها بوده که توسط ریاست خزاین وزارت مالیه ساخته میشود و به تمام سازمان های که امورات مالی و حسابی راانجام میدهند توضیح میگردد که شامل تعین شماره مشخص یا کود برای هر دفتر یا حساب میباشد.

معادله های محاسبوی یا Accounting Equation: عبارت از معادلات اتی هستند

سرمایه +  دیون = دارایی ها

دارایی ها – دیون = سرمایه

دارایی ها – سرمایه = دیون

مخارج یا Expenditure: عبارت از کاهشات در ارزش دارای یک موسسه است که در یک مدت معین نشان داده میشود و تفاوت عمده ان با مصارف اینست که مخارج به منظور مفاد استفاده نمیشود.

مصارف یا Expenses: عبارت از تنقیض ارزش دارای و بکار انداختن خدمات است که در یک تصدی جهت بوجود اوردن تولید و فعالیت اقتصادی نشان داده میشود.

عواید یا Revenue: عبارت از مقدار پولی است که با اخذ ان در مقدار پول متصدی افزایش به وجود اید مانند: حاصلات فروش ،اخذ کرایه و غیره  

صورت های حساب به صورت عموم به سه نوع اند:

1.     صورت حساب مفاد و ضرر یا a/c Profit & Losses: عبارت از صورت حساب مالی بوده وارایه میدارد که ایا یک ارگان فایده ویا ضرر نموده و تمام عواید در جناح کریدت و مخارج در جناح دبت درج میگردد

2.     بیلانس شیت ((Balance Sheet: عبارت از یک شرح مالی است که برای استفاده کننده گان معلومات را ارایه میکند که تا استفاده کننده گان وضع مالی یک ارگان را بدانند همچنان نوع و ارزش دارایی ها ، بدهی ها و مالکیت را در یک وقت معین نشان میدهد.

3.     شرح جریان پولی: عبارت از بیان مالی که از جریان داخلی و خارجی پولی برای دوره حسابی گزارش میدهد و ان که جریان پولی را به حیث فعالیت های اجراییوی، فعالیت های سرمایه گزاری و فعالیت های مالی طبقه بندی میکند.

فعالیت های اجراییوی: عبارت از فعالیت های که در تولید یا خریداری اموال تجارتی یا فروش اموال و عرضه خدمات به مشتریان (به شمول مصارف اداری یک ارگان)میباشد.

فعالیت های سرمایه گذاری:عبارت از معاملات که شامل پرداخت و در یافت قرض یا شامل خریداری و فروش دارایی فابریکه ، سایر دارایی تولیدی ، سرمایه گذاری های بجز از  پول  مانند اسناد بها دارغیره میباشد

فعالیت های مالی:عبارت از معاملات با مالکین ارگان ها یامعاملات همرای قرضه دهنده گان که از ان قروض دریافت نموده ودوباره میپردازند.

معلو مات عمومی در رابطه با محاسبه خارجی

3.1             نقش محا سبه  

محاسبه عبارت از پروسه اندازه گیری مالی ، ثبت ، خلاصه سازی و افهام و تفهیم فعالیت ها ی اقتصادی در یک سازمان است . محاسبه معمولا به " زبان تجارت " راجع میشود و مانند زبان های دیگر، دارای لغت نامه و مقررات خاص میباشد. بعضی ها از محاسبه چنین تصور دارند که یک بخش تخنیکی بسیار مغلق میباشد که صرف  توسط محاسبین  مسلکی قابل  درک میباشد در حالیکه از اصطلاحات تخنیکی محاسبه مثل دارایی ، بدیهی ، سرمایه ، عا ید ، مصارف ، درآمد و جریان نقدی بطور گسترده استفاده میشود .

بنآ هرکه در تصمیم گیری اموردخیل است باید مسایل اساسی محاسبه را که اساس مدیریت مالی را تشکیل مید هد، بداند. محاسبه یک فعالیت خدماتی است و آنوع معلومات مالی د رباره فعالیت ها اقتصادی سازمان به دسترس قرار میدهد که د رنظراست منحیث اساس تصمیم گیری ما لی مورد استفاده قرار گیرد . مزید برآن معلوماتی جهت جواب به سوالات ذیل فراهم میکند :

 منا بع سازمان کدام ها اند ؟  سازمان چه نوع دیونی دارد؟ آیا مصارف عملیاتی  نسبت به عواید بسیار بلند است ؟ آیا قرضه جاری سازمان در آمد کافی را جهت بقای آن بوجود می آورد ؟ ضرورنیست تا همه کس جزئیات پیچیده و بغرنج  سیستم محاسبه یک سازمان را بداند ، با آنهم برای کارمندان کمک خواهدنمود تا چار چوکات  فعالیت ها ی محاسبوی را بدانند .

مدیران بطورخاص نیازدارند تا تفسیر معلومات حاصله از محاسبه را بدانند. براساس این معلومات ، مدیر ان وضعیت مالی سازمان را تجزیه و تحلیل نموده و امورمالی سازمان را چنان اداره کنند تا ثبات مالی را در آینده تضمین کند .

دو دستهء عمده، معلومات مالی را مورد استفاده قرار میدهند که عبارتند ازاستفاده کننده گان داخلی و خارجی میباشند. معلومات محاسبوی که جوابگوی ضروریات مالکین منابع ( استفاده کننده های خارجی ) باشد بنام محاسبه مالی یا د میشود . سرمایگزاران ، قرضه دهنده گان و مردم عام ازجملهء استفاده کننده گان خارجی اند انها به خاطر اینکه پول را در شرکت سرمایگزاری نموده اند ، به آن دلچسپی دارند .

محاسبه مدیریتی معلوماتی را به دسترس قرا ر مید هد که در انجام فعالیت ها ی سازمان توسط استفاده کننده های داخلی مفید واقع میگردد . دستهء استفاده کننده گان داخلی عبارت اند از مدیران ، کارکنان و اتحادیه های که بخاطر ارتباط مستقیم شان درپیشرفت کار علاقه مندی به معلومات محاسبوی دارند .

بیشترافراد و سازمان ها به اساس معلومات مالی فراهم شده توسط محاسبین باخذتصامیم مبادرت میورزند .

بنا آنان باید بدانند که  چطور این معلومات مورد سنجش قرارگرفته است.

 جهت سهولت بخشیدن مفاهمه و ارتباطات، محاسبین مقرراتی را و ضع نموده اند تا اشخاص ذیدخل آنرا بکارگیرند ومتیقن گردند که مرتبط به امورمحولهء شان میباشد.

فرض کنید که یک مغازه اجناس را به فروش میرساند . چه زمانی باید یک محاسب فروشات را ثبت کند ؟ زمانیکه اجناس انتقا ل میشود ( حسابداری مستفیم ) یا زمانیکه پول نقد ا ز بابت فروش اجناس د ریافت شد ( حسابداری نقد ) . اینکه مالک مغازه از حساب مستقیم یا حساب نقد استفاده میکند آنقدرمهم نیست اما این نکته حایزاهمیت است تا قاعدهء وضع شود که مالک را مکلف سازد تا هنگام گزارش دهی واضح سازد که ازکدام میتود برای ثبت استفاده کرده است.

3.2    مفاهیم اساسی محاسبه

تمام مقررات سنجش محاسبه تحت عنوان (GAAP) یا پرنسیپ عمومی پذیرفته شدهء محاسبه              برای سرمایه گذاران و تحلیل کننده های مالی یک زبان معمول را جهت ترجمه و تحلیل راپور های سالانه ارائه میکند  (GAAP) شکلی ا زقواعد مالی و محاسبوی است که نوعیت برملا سازی و ارائه فعالیت های مالی را د ریک شرح مالی راه اندازی میکند .

 در اکثر ممالک ، یکتعداد اصول بنیادی غیر قابل تغییر وجود دارد که قواعد محاسبه را تشکیل داده و بالای چگونگی ثبت فعالیت های مالی یک سازمان نفوذ دارد .

دراین جا یک تعداد از طریقه های محاسبه را د رنظر میگیریم:

1.             پرنسیپ احتیاط : تمام دارایی ها باید درکتب ثبت به قیمت هنگام خرید ثبت گردد .     

                که این مبلغ ازقیمت خرید وقیمت فروش امروز میتواند فرق داشته باشد.

               مثلآ اگریک دفتر دو اپارتمان را د ریک تعمیر به مبلغ 400000 خریداری کند

 دارایی درکتب به مبلغ 400000  ثبت میشود حتی اگر قیمت ان در بازار به 500000  برسد .

2 .             ثبت دوگانهء محاسبه :

ثبت دوگانهء محاسبه براساس مفاهیمی استوار است که هر معامله بالای دادوستد تاثیرگذاشته در دو حساب یا بیشترازآن ثبت میشود  بنآ ضرورت ثبت د ردو یا زیاده از دو مرجع دیده میشود . هرمعامله با لای دارایی، بدیهی و یا سرمایه تاثیر میگذارد (بعضی اوقات از طریق عواید یا مخارج   - شرح درآمد )

معادلهء محاسبه چنین است:  دارایی = بدیهی + سرمایه

هرمعاملهء که بالای  یک طرف محاسبه تاثیرمی اندازد تاثیرمساوی بالای طرف دیگرمحاسبه هم دارد که معادلهء محاسبه را د رحالت تعادل نگهمیدارد .

بنآ  افزایشی د ردارایی  باید سبب کاهشی د ربخش دیگر دارایی گردد ویاافزایش در بدیهی باعث افزایش دربدهی میگردد.

مثلا : یک شرکت قرضه به مبلغ 30000 را به یک مشتری پرداخت میکند این معامله د رکتاب هانخست بشکل کاهش دارایی ( پول نقد ) به مبلغ 30000 و بعدآ ازدیاد دارایی ( ازبين رفتن قروض) به عین مبلغ ثبت میگردد .

به عین شکل اگر یک شرکت یک مقدارسامان و لوازم را بشکل کریدیت خریداری میکند دارایی ( سامان الات ) ازدیاد خواهد یافت و بدیهی ( مقروضیت ها ی کوتا ه مدت ) هم به عین مبلغ افزایش خواهد یافت .

هر معامله د رمثال های بالاحداقل بالای دو حساب تاثیر میگذارد و در هر بارمعادلهء محاسبه به حالت تعادل درمیاید.

نوت:

طرز کار محاسبه

بصورت عموم طرز کار محاسبه به دو شکل میباشد:

1 . به شکل single entry  و یا یک جانبه

2 .به شکل  double entry یا دو جانبه

1 . در محاسبه یک جانبه معا ملات محاسبوی صرف به یک دفتر ثبت میگردد.

2 . در محاسبه دوجانبه معا ملات به دو دفتر ارتباط میگیرد و به دو دفتر ثبت میگردد.

        معیار های بین المللی راپور دهی مالی (IFRS)  و معیار های بین المللی  محاسبه ( IAS )

 معیار های بین المللی راپور دهی مالی  اکثرآ تحت عنوان قدیمی آن ( معیا ر ات بین المللی محاسبه ) یک تعداد معیارات محاسبوی میباشد  که توسط هیئت بین المللی معیارات مالی به تصویب رسیده است.

معیار های بین المللی راپور دهی مالی  دراکثر کشورهای جهان به شمول هانگ کانگ و روسیه مورد استفاده قرار میگیرد .از تمام شرکت های ثبت شده د رکمیسون اروپایی خواسته شده تا جهت اماده ساختن حسابات متراکم خود ا ز معیار های بین المللی راپور دهی مالی  سا ل2005 استفاده به عمل آورند .

قبل از سا ل 2005 به تعداد 350 شرکت ا زاین معیارات استفاده میکردند د رحا لیکه  در سال 2005 این رقم به 7000 بالا خواهد رفت.

3.3                            صورت حساب های مالی

معاملات محاسبوی از طریق پروسهء راپور مالی با اشخاص در میان گذاشته میشود . اساس راپورمالی  خارجی را مجموعهء ازصورت حساب های مالی تشکیل میدهد. .سه هدف عمدهء صورت حساب های مالی که د رمعاملات داد وستد باید تهیه شود، قرار ذیل است:

شرح مالی

شرح عوایداز فعالیت ها ی معاملاتی یک شرکت د ریک سال مالی یا یک ربع سال راپور میدهد. شرح عواید انعکاس دهندهء ارزش پولی محصولاتی را که شرکت د رجریان یک مدت زمان البته کمترازمصارف ومخارج مربوط به فروشات، به فروش رسانیده است، میباشد. تفاوت بین فروشات و مخارج مساوی به عاید خالص ( مفاد ) یا ضرر میباشد .

بلانس شیت از موقف مالی یک شرکت د رآخرین روز سال مالی یا ربع سال گزارش میدهد . محاسبین اکثرآ بلانس شیت را به عکس فوری یک شرکت تشبیه میکنند زیرا اطلاعات عملیات انجام شده را برحسب مبالغ  پولی د ریک زمان مشخص انعکاس میدهد.

دسته بندی های عمده د ربلانس شیت عبارت از دارایی ، بدیهی ،و سرمایهء مالک میباشد.

بلانس شیت یا موازنه

شرح جریان نقدی ( پولی )، ازمنابع سازمان و استفاده ازوجوه مالی گزارش میدهد و نشان میدهد که یک سازمان چطور پول بدست میاورد(منابع و وجوه مالی) و چطو ر پول را به مصر ف میرساند ( استفاده ازوجوه مالی)  به شمول اخذ  قروض و پرداخت دو باره آن ، تبادلات سرمایه و سایر فکتور های که شاید روی وضعیت پولی  تاثیر داشته باشد .

 3.5     

 محاسبه در عمل

  چطور اقا ی فرید حسابداری خود را انجام داد؟

فرید یک جوان زیرک است از مدت یک سال به این طرف او با رفقا وهمکارانش به کار داد و ستد کست ها مشغول است . گرچه این یک شغل کوچک است اما او ترتیبات خریدار ی یکپایه سی دی را گرفته است .

با نهم شرایط آهسته  آهسته  برای وی مشکل میگردد. از یک طرف اطاق او تا سقف مملو ا ز کست های سی دی است ا زجانب دیگر حسا ب Giro او همیشه  اضافه برداشت است ، نمیداند که چرا ؟

(  نوت :  Giro  Account یک نوع حساب بانکی است که اشخاص آنرا باز کرده و نظر به اعتبار یا تضمین که وجود دارد میتوانند اضافه ا زمقدار که در حساب خود دارند ، پول ازبانک حصول کنند که البته ا زمقدار اضافه برداشتی بالای شان سود وضع میگردد .)

از وقتیکه این شغل با عث شده که فرید یک مقدار زیاد پول بعنوان سود بپردازد ، او تصمیم گرفته است تا د رآیند ه معاملات خویش را تحت محاسبه درآورد.

او میخواهد درآینده درج نماید که چقدر سرمایه را بخاطرکسب خویش بکار انداخته و برای کدام مقاصد ازآن استفاده کرده است .

بیلانس شیت

                 استفاده                                                                      اصل ( مبدأ )

      الماری کست ها                 ،200 افغانی     بودجه شخصی                    ،  500 افغانی

      80 دانه کست ا زقرا ر فی دانه                                    قرض از مادرکلان              ،  100 افغانی

     مبلغ 5 افغانی                           ، 400 افغانی

     حساب بانکی                            ،  50 افغانی              قرض از پدر                       ، 50افغانی

ا و میخواهد بداند  که د رمجموع مفاد کرده است یا نه ؟ اگر بلی چقدر ؟

شرح درآمد

عواید فروشات ما ه ثور ،30 دانه کست هرکدام به مبلغ 8 افغانی              ، 240  افغانی 

          کاهش تعداد کست ها در گدام 30 دانه فی دانه 5                       ،  150 افغانی

          فرسوده شدن الماری ( استهلاک )                                        ،  5     افغانی

         سود اضافه برداشت ا زحساب بانکی ربع قبلی                            ، 15   افغانی

         مصارف متفرقه (سفر، تیلفون ومراسلات)                                 ،10   افغانی   

                باقی مانده قرارذیل است:                                       ،  60  افغانی   

پس فرید مفاد کرده است.

نگاه سریع به این محاسبه نشان میدهد که بیلانس او حالا به ، 240 افغانی افزایش یافته است .

 فرید میخواهد بداند که این افزایش از کجا آمد

               بلانس ابتدائی                                                          50  افغانی

                   +  عواید فروشات                                                    240 افغانی

                  -  سود                                                                  15   افغانی

                  -  مصارف متفرقه                                                     10  افغانی

                  -  ادا نمودن قرض مادرکلان                                         25  افغانی

= بلانس نهایی                                                               240 افغانی

تمرین

بیلانس جاری فرید چقدر است؟

بلانس شیت

       استفاده                                                             اصل

             الماری برای کست ها                 افغانی           وجوه شخصی                     افغانی

            فی کست مبلغ 5 افغانی                 افغانی           قرض از مادرکلان               افغانی

           حساب بانکی                              افغانی           قرض از پدر                      افغانی

  مجموعه                               افغانی             مجموعه                            افغانی

فرید در رقابت قرارگرفته است. دوست او اسد کست ها را به قیمت 7  افغانی فی دانه بفروش میرساند.فرید میخواهد ارزیابی کند که آیا به این قیمت خود را عیار سا خته می تواند بنآ او محاسبه را بخاطر تعیین قیمت جدید فروشات خودانجام میدهد.

قیمت مصرف                                                                             5.00   افغانی  

استهلاک الماری 5افغانی / 30 دانه کست . بالای فی کست فروخته شده          +0.167افغانی

سود 15 افغانی / 30 کست                                                             + 0.50افغانی

مصارف متفرقه 108 /30 کست                                                      + 0.33افغانی

                                                                                                             =  6.00افغانی

             مفاد ممکنه                                                                                   +   0.40 افغانی

         قیمت فروش                                                                                       = 6.40افغانی

معلومات عمومی د رباره کنترول کردن

کنترول کردن براساس محاسبه صورت میگیرد که تمام پروسه تعین اهداف، پلانگذاری و کنترول( به مفهوم راهنمایی و تنظیم کردن) درساحهء معاملات مالی را احتوا مینماید.

هدف کنترول کردن صرف کنترول نمی باشد بلکه یک تصور کلی د رباره قواعد موثر اقتصادی و یا شغلی به منظوربدست آ وردن اهداف سیاسی تعین شده ارایه مینماید .

به این منظور پروسه کنترول نمودن باید  به اشخاص تصمیم گیرنده معلومات درست را درزمان مناسب ارائه کند مفهوم کنترول کردن با واژهء کنترولر ارتباط نمیگیرد بلکه همواره کنترول کردن ا زمسو لیت ها ی مدیریت و کارکنان است .

هرعضو مدیریت ا زوظایف کنترول کردن بطور قانونی آن آگاه است .

پروسه کنترول ضمیر یا وجدان اقتصادی یک سازمان است یک مثال واضع ا زکار یک کنترولرمشابه کار کپتان کشتی است .کنترولر تنظیم کنندهء مدیریت معاملات دادوستد است که با استفاده ا زمعلومات ( دوران پروسه کنترول ، جمع حسابات پروژه ، جمع سرمایه و غیره )  وی را کمک میکند  د ربخش های مختلف اداری و معاملات دادوستد برای حصول اهداف و مقاصد براه درست حرکت کند ومانند کشتی خارج ازکنترول در مناطق صخره یی، سنگلاخ و خطرناک واژگون نگردد. بنآ کنترولر ، کنترول نمیکند بلکه یقینی میسازد که هرفرد میتواند خود را کنترول نماید که آیا د رمسیر توافق شده قرار گرفته امت یا خیر.