فصل دوم

سیرت عملی و آداب آنحضرت (ص)

 

سیره عملی حضرت محمد (ص) در عبادت

عبادت و ارتباط با پروردگار و بهره گیری از نیروی دعا و نیایش، یکی از ویژگی های حضرت محمد (ص) است، اهتمام حضرت محمد (ص) به اقامه نماز، رعایت اوقات نماز، در مسجد خواندن، به جماعت خواندن، و همچنین اهتمام به تهجد و شب زنده داری (تا جایی که نماز شب و شب زنده داری در بخشی از شب بر آن حضرت واجب شده بود) تلاوت قرآن، دعا و راز و نیاز با حضرت رب الارباب، روزه داری، اهتمام به انجام مناسک و... جایگاهی بلند در زندگی نبی اکرم «ص» دارد.

سيره عملي حضرت محمد (ص) در اقتصاد

مسایل مالی و اقتصاد در هر جامعه، رکنی غیر قابل انکار است که باید در یک جامعه اسلامی به بهترین وجه اداره شود.

اقدامات حضرت محمد (ص) نسبت به تهیدستان و تامین معیشت آنان، تقسیم غنایم جنگی به صورت عادلانه، مصرف انفال و اموال عموم در مصالح عامه، برخورد با ثروتهای نامشروع، مبارزه با پدیده شوم ربا، ترویج کار و تلاش و تولید، ترویج انفاق و قرض الحسنه تنها بخشی از سیره اقتصادی حضرت محمد (ص) بوده است.

اخلاق حضرت محمد «ص»

حضرت محمد(ص) برای رشد و تکامل ارزشهای اخلاقی مبعوث شده است و خود نیز از نیکوترین اخلاق ها برخودار بوده است تا جایی که خداوند می فرماید: «انک لعلی خلق عظیم» همانا تو بر اخلاق بسیار نیکویی هستی، ایثار و از خودگذشتگی و عفو و گذشت از حقوق فردی و شخصی، تقدم در سلام کردن، عیادت بیماران، مهمان نوازی و اطعام مساکین، تواضع و فروتنی و... جلوه هایی از سیره اخلاقی نبی اکرم می باشند.

سیرت عملی رسول الله حضرت محمد (ص) در خانواده

همه افراد خانواده نسبت به یکدیگر حقوق متقابلی دارند. نبی اکرم (ص) اهتمام زیادی داشتند که حقوق دیگران را به نحو احسن ادا نمایند.

عدالت آن حضرت نسبت به همسرانشان در مسایل مالی، اجتماعی، و عاطفی، احترام به خویشان و نزدیکان و کمک به آنان، تربیت فرزندان و محبت به آنان، مخصوصا نسبت به فرزندان دختر از سیره درخشان حضرت محمد (ص) بوده است که در ساختن شخصیت آنان تاثیر به سزایی داشته است.

سیرت عملی حضرت محمد (ص) در اجتماع

جامعه از اقشار مختلفی تشکیل شده است و اگر حاکم بتواند با آنان تعامل صحیحی داشته باشد، و وظایف هر یک را تبیین نماید، می تواند در کمترین زمان ممکن به اهداف مدنظر نایل آید. برخورد مناسب حضرت محمد با گروههای مختلف اجتماعی نظیر جوانان، زنان، دانشمندان، فقرا و.. که هر یک شیوه خاصی داشته است و تبیین وظایف هر یک در جامعه و ارزش نهادن به جوانان و دانشمندان و... توانست از یک جامعه ای که در جاهلیت بسر می برد، تمدنی بنا کند که بر تارک تاریخ، بدرخشد و چشمان جهانیان را خیره کند.

سیرت عملی حضرت محمد (ص) در قضاوت

بعد از آنکه نبی اکرم(ص) در مدینه منوره، حکومت تشکیل، یکی از وظایف مهم آن حضرت داوری و قضاوت در بین مردم برای رفع اختلافات و از بین بردن حق کشی ها و اجرای حدود الهی بود.

حضرت محمد «ص» بدون استفاده از علم غیب و تنها با استفاده از شواهد و دلایل ظاهری (بینات) در بین مردم عادلانه قضاوت می کرد و برای ایشان فرقی هم نداشت که فرد متهم از فقرا جامعه باشد یا از اغنیاء و صاحب منصبان. سعی می کردند تا جایی که ممکن است با تصیحت کردن و حتی‌ بذل مال خویش، حق را به صاحب آن برگردانند، لذا کمتر به مجازات متوسل می شدند (داستان سمره) اما در اجرای حدود الهی کمترین گذشت و اغماضی در کار ایشان نبود.